Kıdem Tazminatı Hesaplama Nasıl Yapılır?
Kıdem tazminatı hesaplaması, işçinin son çalıştığı iş yerinde çalıştığı her tam yıl için 30 günlük son brüt ücreti üzerinden yapılır. İşçinin tam yıl olarak çalışmadığı süre var ise; bu süre 30 gün üzerinden oranlanır ve alınacak olan kıdem tazminatına hesaplanan tutar eklenir. Hesaplama yapılırken kıdem tazminatı tavan ve taban ücretleri dikkate alınır. Brüt ücreti tavan ücretten yüksek olan çalışanların hak ettikleri tazminat tutarı da yıllık olarak tavan ücret üzerinden hesaplanır.Kıdem Tazminatı Hesaplama Adımlar Nasıldır?
Kıdem tazminatı hesaplama işleminin detaylı adımları aşağıdaki gibidir:- İşten ayrılan bireyin çalıştığı toplam süre hesaplanır. Bu süre hesaplanırken işçinin işe giriş tarihi ile iş akdinin feshedildiği tarih arasındaki fark alınıp 1 ilave edilir.
- Çalışanın aldığı son brüt ücret bulunur. Yol, yemek ve diğer yan ödemeler de bu ücrete dahil edilir. Ardından brüt ücret ile toplam çalışılan süre çarpılmalıdır.
- Çalışılan tam yıl sürenin haricinde kalan süre için toplam gün sayısı hesaplanmalıdır. Hesaplanan süre ise günlük brüt ücret ile çarpılmalıdır.
- Çıkan sonuçtan %0.759 oranında damga vergisi çıkartılmalıdır. Kalan tutar ise ödenecek olan kıdem tazminatı tutarıdır.
Kıdem Tazminatı Tavan Ücreti 2021’de Ne Kadar Oldu?
Kıdem tazminatı tavan fiyatı 2021 senesinde 7.117,17 TL’den 7.638,96 TL’ye arttırılmıştır. Asgari Ücret Tespit Komisyonu tarafından asgari ücrete yapılan %21.56 oranındaki zam açıklandığında, asgari ücret 500 TL artış göstermiştir. Asgari ücretin artması ile beraber kıdem tazminatı da 7.638,96 TL’ye yükseltilmiştir.Kıdem Tazminatı Geçmiş Dönem Tavan Ücret Tutarları Nedir?
Dönemlere göre kıdem tazminatı tutarları aşağıda belirtilmiştir:- 01.2021-30.06.2021: 7.638,96 TL
- 07.2020-31.12.2020: 7.117,17 TL
- 01.2020-30.06.2020: 6.730,15 TL
- 07.2019-31.12.2019: 6.379,86 TL
- 01.2019-30.06.2019: 6.017,60 TL
- 07.2018-31.12.2018: 5.434,42 TL
- 01.2018-30.06.2018: 5.001,76 TL
Kıdem Tazminatı Tavan Tutarı Nasıl Belirlenir?
Kıdem tazminatı tavan ücretinin belirlenmesi için 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14’üncü maddesi kapsamında devlet memurlarının kanununa tabi olan en yüksek devlet memurunun bir hizmet yılı için ödenecek azami emeklilik ikramiyesi baz alınır. 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu kapsamında en yüksek devlet memurunun bir yıl içerisinde alacağı azami emeklilik ikramiyesini geçmeyecek şekilde kıdem tazminatı tavan tutarı belirlenir. Kıdem tazminatına tavan uygulaması getirilmesinin nedenine bakıldığında; toplu iş sözleşmeleri ve hizmet akitleri ile kıdem tazminatına esas olan süre hesaplama esnasında oldukça fazla olabilmekteydi. Bunu sınırlandırma amacı ile bir tavan ücret belirlenmeye başlandı. Bir dönem kıdem tazminatının tavan ücretinin aşılması yasak olduğu için aşılması halinde ağır cezai yaptırımlar uygulanmaktaydı. Ancak kanun değiştiği için işveren kıdem tazminatının tavan ücretinin de üzerinde tazminat ödemesi yapabilir ve bundan dolayı da herhangi bir ceza almaz.En Yüksek Devlet Memuruna Ödenecek Olan Yıllık Azami Emeklilik İkramiyesi İçin Hesaplama Nasıl Yapılır?
En yüksek devlet memuru için bir hizmet yılının azami emeklilik ikramiyesi hesaplama örneği aşağıda açıklanmıştır:- Aylık gösterge 1.500 TL’dir ve 0.165786 olan aylık katsayısı ile çarpılır.
- 8.000 TL olan ek gösterge aylık katsayısı ile çarpılır.
- Kıdem aylığı toplam göstergesi olan 500 TL ile aylık katsayısı çarpılır.
- Taban aylık katsayısı olan 2.594917 ile taban aylık göstergesi 1.000 TL çarpılır.
- Aylık gösterge ve ek göstergenin toplamı önce aylık katsayısı ile çarpılır ve sonra %215’i hesaplanır.
- Yapılan hesaplamaların her biri toplandığında elde edilen sonuç 7.638,96 TL’dir ve bu da kıdem tazminatı tavan ücretidir.
Çalışan İşvereninden Kıdem Tazminatını Tavan Tutar Miktarının Üzerinde Talep Edebilir Mi?
İşçinin işverenden tavan ücretten fazla kıdem tazminatı talep etmesi, bu durum ile ilgili uygulanan cezai yaptırımlar kaldırıldığı için yasak değildir. Ancak kıdem tazminatının tavan tutardan daha fazla verilip verilmemesi, işverenin inisiyatifinde olan bir durum olduğu için hiçbir işveren tavan tutardan daha fazla kıdem tazminatı yatırması için zorlanamaz.Kıdem Tazminatı Taban Ücreti Ne Kadardır?
Kıdem tazminatı için en düşük tutar, dönemin asgari ücretine göre değişiklik gösterir. 2021 senesinde yapılan son zam sonrasında kıdem tazminatı taban ücreti 3.577 TL olmuştur.Kıdem Tazminatından Kesinti Yapılır Mı?
Kıdem tazminatının tabi olduğu vergiler ve kesintiler şu şekildedir:- Kıdem tazminatı üzerinden sadece binde 7.59 oranında damga vergisi kesintisi yapılır. Kıdem tazminatı alacak olan çalışanlar senelerce emek verdikleri için bu emeğin karşılığında onlardan gelir vergisi alınmaz veya SGK primleri açısından herhangi bir kesinti yapılmaz.
- Kıdem tazminatı eğer tavan miktarının üzerinde ödenecek ise, cezai yaptırımı olmasa da aşan kısmı için bir vergi ödemesi talep edilir. Aşan kısım üzerinden gelir vergisi ve sigorta prim hesaplaması yapılır.
Kıdem Tazminatı Alma Hakkı Olanlar Kimlerdir?
Kıdem tazminatı verilecek olanlar, aynı iş yerinde en az 1 yıl süre ile sigortalı olarak çalışmış olan kişilerdir. Bu şartı sağlayan çalışanların iş sözleşmesini feshedip kıdem tazminatı alabilecekleri durumlar ise aşağıda verilmiştir:- İşverenin veya birlikte çalışılması gereken herhangi bir çalışanın taşıdığı bulaşıcı hastalığa yakalanılması halinde kıdem tazminatı alınabilir.
- İş sözleşmesi imzalanırken eğer işveren işin tanımı kapsamında yanlış bilgi vermiş ise, çalışan kıdem tazminatı alabilir.
- Kanunda belirtilen nedenler haricinde başka bir nedenden dolayı işveren çalışanı haksız yere işten çıkartır ise, kıdem tazminatı hakkı doğar.
- Malullük durumu oluştuğunda çalışana kıdem tazminatı ödenir.
- Çalışan vefat ettiğinde kıdem tazminatı alma hakkı vardır.
- İş sözleşmesine konu olan iş eğer çalışanın sağlığını veya yaşam şeklini tehlikeye sokuyor ise; kıdem tazminatı ödenir.
- İş yerinde bir haftadan daha uzun süre iş durur ise, kıdem tazminatı alma hakkı olur.
- Kadın çalışanlar evlendikten sonraki 1 sene içerisinde işten ayrıldıklarında kıdem tazminatı alma hakkına sahiptirler.
- İşverenin çalışana ya da çalışanının bir aile ferdine hakaret etmesi, onur kırıcı sözler söylemesi veya cinsel tacizde bulunması durumunda; çalışan kıdem tazminatı alarak işten ayrılabilir.
- İşveren çalışandan yasadışı bir iş yapmasını talep eder ise, çalışana kıdem tazminatı talep etme hakkı doğar.
- Çalışan başka bir çalışanın cinsel tacizine uğrayıp bu durumu işverenine ilettiğinde eğer işvereni bir önlem almaz ise, çalışan kıdem tazminatını alarak işten çıkma hakkına sahiptir.
- Erkek çalışanlar askere gidecekleri zaman kıdem tazminatı alarak işten ayrılırlar.
- Emekliliğe hak kazanan çalışanlara kıdem tazminatı ödenir.
İşveren Kıdem Tazminatını Ödemezse Ne Olur?
Çalışanın kıdem tazminatını alamaması durumu, çalışana işverene dava açma hakkını verir. Çalışan eski işvereninden mahkeme yolu ile kıdem tazminatı talep edebilir. İşverenin kıdem tazminatını ödemediği süre için faiz talep edebilme hakkı da vardır.Kendi İsteğiyle İşten Ayrılan Kıdem Tazminatı Alır Mı?
Ek-5 İsteğe Bağlı Ssk Primleri Ne Kadar Oldu?
Evde Çocuk Bakımı Devlet Desteği Kimlere Verilecek?
Editör: TE Bilisim
