Kefalet sözleşmesi; 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 483’üncü maddesinde tanımlanmış olan bir sözleşmedir. Kefilin salt borcu yerine getirmeyi taahhüt ettiği bir sözleşmedir. Alacaklı ve kefil arasında olan bu sözleşme; feri niteliğe sahiptir. Geçerli asıl borç olmadan kefalet sözleşmesinin yapılabilmesi mümkün değildir. Borç ödenerek sonlandığında da kefalet sözleşmesi geçerliliğini yitirmektedir. İkincil olması sebebi ile alacaklı kefilden önce borçluya başvurmakta ve borçludan borcunu tahsil edemediğinde kefile başvurmaktadır. 6098 sayılı Yeni Türk Borçlar Kanunu kapsamında 581 ile 603’üncü maddeler arası düzenlenmiştir. Yapılan düzenlemelere göre 584’e eşin rızası, 599’a kefaletten dönme ve 603’e uygulama alanı maddeleri eklenmiştir. Bu sayede kanunda tartışmalı olan bazı maddeler daha da netlik kazanmış olmaktadır.

Kefalet Sözleşmesinin Tarafları Kimler Olarak Belirlenmektedir?

Asıl borç ilişkisinden doğan kefil ve alacaklı arasında yapılan bir sözleşme olduğu için kefalet sözleşmesinin tarafı bulunmamaktadır. Kefalet sözleşmesi, borçlunun rızası ya da bilgisi olmadan da yapılabilecek bir sözleşmedir. Üçüncü kişi yararına akdedilemeyecek bir sözleşmedir.

Kefalet Sözleşmesinin Çeşitleri Nelerdir?

Kefalet sözleşmesinin türleri aşağıda verilmiştir:
  • Adi kefalet
  • Müteselsil kefalet
  • Birlikte kefalet
  • Kefile kefalet
  • Rücua kefalet
  • Zarara/açığa kefalet

Kefalet Sözleşmesinin Özellikleri Nelerdir?

Kefalet sözleşmesinin genel nitelikleri aşağıda açıklanmıştır:
  • Kefil ile asıl borcun alacaklısı arasında yapılmış olan bir sözleşmedir. Asıl sözleşmenin alacaklısı ile borçlusu arasında yapılan bir sözleşme değildir.
  • Bağımsız bir sözleşme olsa da kefalet sözleşmesinin geçerli olabilmesi için ortada kanunen geçerli bir sebebi bulunan borcun olması gerekmektedir.
  • Kefilin borcu; alacaklının uğrayacağı müspet zarardan oluşan bir borçtur.
  • Kefilin borcu ve asıl borç birbiri ile aynı sayılmamaktadır. Özellikle yapma ve kaçınma borçlarından doğacak kefaletin de gösterilmesi gerekmektedir.
  • Niteliği itibari ile değerlendirildiğinde yan borç sayılmaktadır. Bu da kefalet sözleşmelerini garanti sözleşmelerinden ayıran en büyük özellik olarak bilinmektedir.
  • Kefaletten doğan borçlar, ikinci dereceden borçlar olarak geçmektedirler.
  • Salt kefile borç yüklenen bir sözleşmedir. Alacaklının kefile karşı üstlendiği bir borçtan bahsedilmemektedir.
  • Asıl borçtan tamamen bağımsız olan bir sözleşmedir.

Kefalet Sözleşmesi İçin Ehliyet Şartı Bulunmakta Mıdır?

Tam ehliyetleri olanların herhangi birinden izin almadan kefil olarak kefalet sözleşmesi yapabilmeleri mümkün olmaktadır. Ancak tam ehliyetsiz ya da sınırlı ehliyetsiz olanların adına kefalet sözleşmesi yapılması yasal değildir. Türk Medeni Kanunu’nun 449. maddesi kapsamında yasak işlemlerden biri olarak belirtilmiştir. Kefalet sözleşmesi için bulunan diğer ehliyet şartı; kefil olacak olan kişinin eşinin yazılı rızasının olmasıdır. Eşlerin mahkemece verilmiş bir ayrılık kararları olmadığı ve ayrı yaşamalarını gerektiren bir durum doğmadığı sürece eşin yazılı rızası alınmadan kefalet sözleşmesi yapılamamaktadır. Bu iznin alınma anı için sözleşmenin yapıldığı ana kadar süre verilmektedir.

Kefalet Sözleşmesi Hangi Şartlarda Sona Ermektedir?

Kefalet sözleşmesinin sona erdirilebilmesi için gerçekleşmesi gereken durumlar şu şekildedir:
  • Kefaletin kanunen sona ermesi durumunda kefalet sözleşmesi de geçerliliğini yitirmektedir.
  • Kefaletten dönme, kefalet sözleşmesinin geçerliliğini yitirme nedenlerinden biridir.
  • Süreli veya süresiz kefaletin sona ermesine neden olacak durumlardan biri oluştuğunda kefalet sözleşmesi sona ermektedir.
  • Çalışanlara kefaletin sona ermesi, kefalet sözleşmesinin sona ermesi demektir.
[sc_fs_multi_faq headline-0="h3" question-0="Adi Kefaletin Tanımı Nedir?" answer-0="Borçlunun borcunu ifa etmemesi halinde alacaklının kefile başvurmasının kararlaştırıldığı sözleşmedir." image-0="" headline-1="h3" question-1="Müteselsil Kefaletin Tanımı Nedir?" answer-1="Alacaklının asıl borçluya başvurmadan kefil aleyhine takip başlatabildiği sözleşmeye verilen isimdir." image-1="" headline-2="h3" question-2="Kefalet Sözleşmesinin Tanımı Nedir?" answer-2="Kefalet sözleşmesi; bir borcun ödenmesinin garanti altına alınması için hazırlanan sözleşmedir." image-2="" count="3" html="true" css_class=""]
Editör: TE Bilisim