İpek Böceği Besleme Evi ve Dut Bahçesi Projesi
Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından verilmekte olan ipek böceği besleme evi ve dut bahçesi teşvikleri sayesinde ipek böceği temini, dut ağacı temini, kozaların yetiştirilmesi için ağların temini, besleme evinin yapılması, yaş koza üretimi gibi konularda önemli destekler sunuluyor. İpek böceği besleme evi ve dut bahçesi tesisine verilen teşvikler ile bu projeyi hayata geçirebilirsiniz. Öncelikle ise ipek böceği yetiştiriciliğinin nasıl yapıldığı hakkında bilgi sahibi olmak yararlı olacaktır. Tarihsel olarak çok eski zamanlara dayanmalarına karşılık uzunca bir dönem ipek böceği yetiştiriciliği unutulmuş ve kozaların temini yurtdışından ithal edilmeye başlanmıştı. İpek böceklerinin ürettikleri kozalar başta tekstil sanayisi olmak üzere pek çok alanda kullanılmaktadır ve oldukça değerlidir. Bu alandaki yerli üretimi arttırmak amacıyla da Kozabirlik kurulmuş ve Türkiye genelinde ipek böceği yetiştiriciliği teşvik edilmiştir. Özellikle Türkiye sahip olduğu saf ırklar nedeniyle yüksek kalitede polihibrit tohumlar yetiştirebilmektedir. İpek böceği yetiştiriciliği ise ilkbahar ve sonbahar dönemleri başta olmak üzere yılda 2 kez yapılmaktadır ancak ekonomik olarak daha yüksek verim sağlaması amacıyla ilkbaharda beslemesi daha yaygın yapılmaktadır. Dut yapraklarında kuluçka yaptırılan ipek böcekleri, özellikle havaların daha erken ısınmakta olduğu Ege ve Akdeniz bölgelerinde Nisan ayının başında, diğer bölgelerde de Nisan ayı ile Mayıs ayı başında üreticilere teslim ederek beslemeye alınmaktadır.Dut Bahçesi Nasıl Kurulur?
İpek böceği yetiştiriciliği yapmak için en önemli nokta dut yapraklarının teminidir. Çünkü ipek böcekleri sadece dut yaprağı yiyerek beslenmektedirler. Her ne kadar boyları küçük olsalar da böcekler yüksek miktarlarda dut yaprağı yemektedirler. Ortalama bir koloni koza üretinceye kadar 500 kiloya kadar yaprak tüketmektedir. Bu yüzden dut yapraklarının düzenli olarak temin edilmesi için ipek böceği yetiştiriciliği yapacak olanların dut yapraklarına sahip olmaları gerekir. Bakanlık tarafından verilen destek bu açıdan dut bahçesinin kurulmasını da içermektedir. İpek böceği yetiştiriciliği için dutların meyve verenlerinden olmasına gerek yoktur. Meyvesi genelde yenilmeyen Japon dutları da tercih edilebilmektedir. Buradaki amaç ağaçların en hızlı şekilde gelişmesi ve yüksek miktarlarda yaprak vermesini sağlamaktır. Dut bahçesi yapımı için ise kapama bahçe ya da tarla bağ bahçe kenarına sınır ağacı olarak dikilmesi mümkündür. En uygun olanı ise sadece dut ağaçlarının olacağı kapama bir bahçe yapmaktır çünkü yaprakların hasadı bu sayede daha kolay olur ve bakım işleri de daha hızlı bir şekilde yapılabilecektir. Her yıl, dut ağaçları, ilkbahar döneminde kafalama yöntemi ile kesilmektedirler. Bu dutlar, bu yüzden büyük taç yapraklara sahip değildir. Bu bakımdan dikim yapılırken aralarda büyük boşluklar bırakmaya gerek yoktur. Bu sayede toprak da en verimli şekilde kullanılabilmektedir. Kapama dut bahçesi kurulumu için fidanlar aralarında 3 metre olacak şekilde dikilmelidir. Ancak toprağın alanı ve ihtiyaç duyulan yaprak temel alınarak hesaplaması yapılarak kurulum yapılmalıdır. Bunun için fidan miktarı ile dutluk kurulacak alanın metrekaresi ve sıralar üzeri mesafe temel alınarak hesaplama yapılır. Örnek olarak sıralar arası 3 metre, üzeri de 1,5 metre olacak şekilde bin metrekare bir alana dutluk kurulacaksa; 1000 / 3 x 1,5 olarak hesaplanır ve ortalama dut fidanı ihtiyacı 220 olarak belirlenir. Bu hesaplama mesafe ve toprak büyüklüğüne göre değişeceği için hesaplama yapmak isteyenlerin kendi ölçülerini kullanmaları gerekmektedir.Yaş Koza Üretimi
Yaş koza üretimi için öncelikle böceklerin temin edilmesi gerekmektedir. Bunun öncesinde ise besleme evinin oluşturulması gerekmektedir. Besleme evinin böceklerin ve yaprakların rüzgârdan ya da yağışlardan etkilenmemesi için kapalı bir yer olması gerekmektedir. Tercihen atıl durumdaki ağıl, kümes gibi alanlar da olabilmektedir. Eğer halihazırda bina bulunmuyorsa, pratik bir şekilde üstü kapalı olacak ve havalandırma için de pencere gözleri bulunan bir bina yapabilirsiniz. Pencerelerin mutlaka sinek teli kapatılması gerekmektedir. Çünkü başka böceklerin ya da kuşların ipek böceklerinin yakınında olmaması gerekir, aksi halde ipek böceklerine zarar vereceklerdir. Besleme evinin de temini sonrasında Kozabirlik tarafından böcek tohumları (larva) alımı yapılmalıdır. Kozabirlik tohumları ücretsiz olarak sağlamaktadır. Tam kutu içinde 20 bin, yarım kutu içinde ise 10 bin yumurta bulunmaktadır. Bu tohumlar, üreticilere Mayıs ayının başında verilmeye başlanmaktadır. Verilen kutuların içinde tohumların nasıl kullanılması gerektiği anlatılmaktadır. Böceklerin yumurtadan çıkması sonrasında ise onların dut yaprakları ile hazırlanmış olan kerevetlere alınması gerekmektedir. Daha sonra bu aşamada böcekler kendileri kozaya dönüşeceklerdir. İpek böceği yumurtaları ücretsiz sağlanmakta, beslenme evinin ve fidanların temini için ise proje kapsamında yüzde yüze varan devlet desteği sağlanmaktadır. Bu açıdan ipek böceği yetiştiriciliği yapmak oldukça yüksek kârlar elde etmenize olanak tanıyacaktır.
Editör: TE Bilisim
