Gelir testi yaptırmak sayesinde başta sağlık hizmetleri olmak üzere sunulan pek çok sosyal haktan yararlanmak mümkündür. Maddi durumu kötü olanların yaptırması gereken gelir testi internetten sorgulama yapılmaktadır.

Gelir Testi Nedir?

Gelir testi tanımı itibariyle herhangi bir işte çalışmadığı için Sosyal Güvenlik Kurumu kapsamında bulunmayan kişi ve bu kişilerin bakmakla sorumlu oldukları bireylerin maddi durumlarını göstermek amacıyla yapılır. Özellikle genel sağlık sigortası 2012 yılından beri zorunlu olarak tutulmaktadır. Genel sağlık sigortası kapsamında devlet hastanelerinden tedavi olmak mümkündür fakat genel sağlık sigortası primlerinin düzenli olarak ödenmesi gerekmektedir. Genel sağlık sigortası primleri 4A ve 4C kapsamında çalışanlar için doğrudan maaşlarından kesilmekte, 4B’li olanlar için ise yatırdıkları primlerin içinde olmaktadır. Ancak herhangi bir işte çalışmayan ve geliri olmayan kimselerin genel sağlık sigortası primleri ödenmediği için sağlık haklarından da yararlanmaları mümkün olmamaktadır. Bu yüzden sağlık hizmetlerinden yararlanmak için gelir testi yaptırılması gerekmektedir. Bu sayede maddi durumu elverişli olmayanlar da gelir testi sonuçlarına göre sağlık haklarından yararlanabilmektedirler.

Gelir Testi Yaptıracak ve Yaptırmayacak Kesimler Kimler?

Gelir testi özellikle genel sağlık sigortası hakkından yararlanmak için belirli kesimler tarafından yaptırılması gerekmektedir. Gelir testi yaptırmak zorunda olanlar şu şekildedir;
  • 4A kapsamında olmayan ya da sigorta primleri ödenmeyen,
  • 4B kapsamında olmayan ya da sigorta primlerini ödemeyen
  • 4C kapsamında olmayan ya da sigorta primleri ödenmeyen
  • SGK tarafından ölüm aylığı almayan
  • SGK tarafından yaşlılık ya da emekli aylığı almayan kimseler gelir testi yaptırmaları gerekmektedir.
Gelir testi yaptırmak zorunda olmayanlar ise şu şekildedir;
  • 4A SSK kapsamında çalışanlar,
  • 4B Bağkur kapsamında olanlar,
  • 4C Memur kapsamında olanlar,
  • İsteğe bağlı olarak SGK’ya prim ödemesi yapanlar,
  • İşsizlik maaşı alanlar,
  • Geçici köy korucusu olarak görev yapanlar,
  • 65 yaş aylığı alanlar,
  • Engelli aylığı alanlar,
  • Emekli maaşı alanların gelir testi yaptırmalarına gerek yoktur. Bu kimseler gelir testi için başvuru yapsalar dahi başvuruları kurum tarafından geri çevrilecektir. Başvurularının geri çevrilmesi sonucunda gelir testi yaptıramazlar ve böylece gelir testi sonucu hakkında bilgi sahibi olamazlar.
Gelir testi yaptırırken en çok sorulan soruların başında gelir testi ev ziyareti gelmektedir. Başvuruda bulunan kimselerin ekonomik ve sosyal durumlarının tespit edilebilmesi için ev ziyaretleri kurum tarafından yapılabilmektedir. Kontrolü sağlayacak olan uzmanlar tarafından ikamet adresine yapılacak ziyarette kişinin maddi imkânsızlıklar içinde olduğu kontrol edilmektedir. Bunun yanında başvuru yapan kimsenin doğru adresi vermesi, ailede kaç kişinin yaşamakta olduğu gibi etmenler de ev ziyareti kapsamında değerlendirilmektedir.

Gelir Testi Başvurusu Nasıl Yapılır?

Gelir testi başvurusu yapmak için belirtilen şartlarda olan kimseler ikamet ettikleri yerdeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarına başvuru yapmalıdırlar. 6824 sayılı torba yasa öncesinde gelir testi yaptırmak, bu kapsama girenler için zorunlu olmaktaydı, primleri devlet tarafından karşılanan grup ile beraber 4 seviye bulunuyordu ve başvuru yapanların söz konusu 4 seviyeden hangisi içinde olduğu tespit ediliyordu. İlgili yasa sonrasında bu zorunluluk ortadan kalktı. Bu kapsamda olan kimseler gelirlerinin düşük olduğunu düşünerek genel sağlık sigortası primi ödeyemiyorlarsa gelir testine başvuru yapmaları gerekmektedir. Gelir testinde kişinin yaşamakta olduğu hanedeki çocuk, eş ve büyükanne ve büyükbabanın gelirleri dikkate alınmaktadır. Gelir testine girmiş kişinin bu bakımdan sadece kendi geliri değil, yaşamakta olduğu hanedeki bu kimselerin de gelirlerinin toplamı dikkate alınmakta ve gelir durumu belirlenmektedir. Gelir miktarı aynı şekilde hane içinde yaşayan kişi sayısına bölünme sonucunda hanedeki kişi başına düşen gelirin tespit edilmesine dayanmaktadır. Bu testin yapılma amacı hane halkında kişi başına düşmekte olan gelirin tespit edilmesi olmasından dolayı aile bireylerinin harcamaları, taşınır ve taşınmaz malları da dikkate alınmaktadır.

Gelir Testi Başvuru Evrakları Nelerdir?

Gelir testi için gerekli olan evraklar şu şekildedir:
  • SGK tarafından verilen başvuru formu
  • Kimlik belgesi
  • 2 adet vesikalık

Gelir Testinde Dikkate Alınan Kriterler Nedir?

Gelir testinde dikkate alınan kriterler şu şekildedir;
  • Ailenin aylık toplam geliri,
  • Aile kendi evine sahip bulunuyorsa ev değerinin 240’ta birine,
  • Ailenin sahip olduğu başka yapılar varsa bu yapılarda 240’da birine,
  • Ailenin kiraya verdiği evin kira bedeline,
  • Arazi, tarla, dükkanlar için rayiç bedel üzerinden 240’ta birine,
  • Büyük ya da küçükbaş hayvan sahibiyseler tespit edilen aylık gelire,
  • Sürekli alınmakta olan aylık, yardım ya da burslar bulunuyorsa aylık ortalamalarına,
  • Herhangi bir gelir bulunuyorsa bu kazançların ortalamasına bakılmaktadır.
Bunların dışında, aşağıda ki kriterlerde kontrol ediliyor
  • Giyim
  • Gıda
  • Yiyecek
  • Kira
  • Eğitim
  • Sağlık
  • Ulaşım
  • Sigara
Gibi tüm harcamalar incelenmektedir. Belirtilen şartlara göre gelir testi değerlendirilmesi yapılır ve hanede yaşayan kişi başına düşen aylık gelir, asgari brüt ücretin üçte birinden daha az olarak çıkıyorsa bu durumda hane sakinleri herhangi bir ek ücret ödemeden genel sağlık sigortasına sahip olarak sağlık hizmetlerinden yararlanmaya başlayacaklardır. Ancak gelir testinin belirli aralıklar ile yaptırılması gerekmektedir. Eğer hane halkının gelirinde bir artış söz konusu olursa bu durumda gelir testi geçersiz sayılacaktır.

Gelir Testi İnternetten Nasıl Sorgulanır?

Gelir testi internetten sorgulama işlemleri gelir testi sonucunuzun ne olduğunu öğrenmek için e – devlet üzerinden sunulan bir hizmettir. Gelir testi başvurusu yaptıktan sonra ortalama 15 gün içinde test sonuçları açıklanmaktadır. Bunun için e – devlet sistemine şifreniz ile giriş yapınız. Şifreniz bulunmuyorsa en yakın PTT’den edevlet şifresi alabilirsiniz. Sisteme giriş yaptıktan sonra arama kutusuna “gelir testi sorgulama” yazın ve aratın. Yaptığınız başvuruya yönelik gelir testi sonucu ekranda yer alacaktır.

Gelir Testi Sorgulamak İçin TIKLAYINIZ

Editör: TE Bilisim