2023 yılında ev hanımları için emeklilik primlerine bakıldığında; 25 yıl prim ödenmesi gerekmektedir. Ayrıca sigortalı olarak çalışmıyor olmalarının yanı sıra evden iş yapıyor olmaları istenmektedir. Yaptıkları iş karşılığında aldıkları ücretin de belgelenmesi gereklidir. Ücretin yatırıldığı bir banka hesabı olmalıdır.
2008 yılından sonra emekli olabilmek için prim ödeyen ev hanımlarının ise; 20 yıl, yani 7.200 gün prim ödemesi gereklidir. Henüz çıkarılmamış bir yasa olmasının yanı sıra; 2023 yılı ile beraber, ev hanımlarının çalışmadan da emekli olabilmeleri planlanmaktadır. Bu yasaya göre 25 yıl evli kalan ve 50 yaşını dolduran kadınlar emeklilik hakkı elde edebilmektedirler.
Ev Hanımları İçin Emeklilik Koşulları Nelerdir?
Ev hanımlarının kanun tasarısına göre emekli olabilmeleri için sağlamaları gereken şartlar aşağıda sıralanmıştır:
- 58 yaşını doldurmuş olan ev hanımları için emeklilik mümkündür.
- Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmaları gerekmektedir.
- Sigorta primlerini isteğe bağlı üzerinden ödemeleri talep edilmektedir. Sigorta primlerini yatırırken aynı zamanda evden iş yapmaları gerekmektedir.
- Evden iş yapan ev hanımlarının bunu kanıtlaması istenmektedir. El işi, evde ek iş, paketleme işi veya hangi evden iş yapılıyor ise; bunun emeklilik için ispatlı sunulması gereklidir.
- Emekli olmak isteyen ev hanımlarının hesaplarına aylık veya haftalık periyotlarda para yatırılıyor olması istenmektedir.
- Ev hanımlarının emekli olabilmeleri için herhangi bir işte sigortalı olarak çalışmıyor olmaları gereklidir.
- Zorunlu sigorta kapsamında sadece belirli işlerde çalışılabilmektedir. Bu işler dışında bir iş yapılmıyor olması gereklidir.
Ev Hanımlarının Emekli Olabilmesi Hangi Yasa İle Kararlaştırılmıştır?
Ev hanımlarının emekli olabilmeleri için 06.01.2020 tarihinde 2/2492 esas numaralı bir yasa teklifi TBMM’ye sevk edilmiştir. Bu yasaya göre ev hanımları emekli olmak istedikleri takdirde; 25 yıl evli kalmaları gerekmektedir. Ayrıca 50 yaşını da doldurmalılardır. Bu yasa teklifi henüz yasalaşmamıştır.
Ancak yasalaşması durumunda; 1995 yılı ve öncesinde evlenmiş olan ev hanımlarının 1970 yılı ve öncesinde doğmuş olmaları durumunda, emekli olabilmeleri mümkün olacaktır. Ancak bunun yanı sıra isteğe bağlı sigorta ile ev hanımlarının emekli olabilmesi yasalaşmıştır.
Ev Hanımları İsteğe Bağlı Sigorta İle Nasıl Emekli Olabilir?
İsteğe bağlı sigorta ile emekli olmak isteyen ev hanımları bunu 2 farklı şart ile yapabilmektedirler.
Bu durumlar aşağıda açıklanmıştır:
- İsteğe bağlı sigorta için başvuru yapan ev hanımlarının 25 yıl boyunca prim ödemesi yapması istenmektedir. Gün sayısını doldurmak için prim ödemelerini toplu olarak yapmak isteyenler ise erken emeklilik hakkı elde edememektedirler.
- Gün sayısını dolduranların yaş şartını da yerine getirmiş olması istenmektedir. 58 yaşını doldurmadan önce prim ödemeleri bitmiş olsa dahi emeklilik hakkı elde edememektedirler. Örnek vermek gerekir ise; 30 yaşında isteğe bağlı sigortalı olan ev hanımı, 25 yıl boyunca prim ödemesi yaptığında 55 yaşında prim ödemeleri bitmektedir. Ancak emeklilik hakkı elde edebilmesi için 3 yıl daha beklemesi gerekmektedir.
Ev Hanımları Kaç Yaşında Emekli Olabilmektedir?
Ev hanımlarının emekli olabilmeleri için şu anki yasaya göre 58 yaşını doldurmaları gerekmektedir. Bu durumu prim gün sayılarını erken doldurmaları değiştirmemektedir. Ancak çıkacak olan yeni yasa ile beraber evden iş yapmadan da ev hanımlarının emekli olabilmeleri mümkün olmaktadır. Onların ise emekli olabilmek için 50 yaşını doldurmaları istenecektir.
Ev Hanımları İçin Belirlenen Emeklilik Primleri Ne Kadardır?
2023 yılında isteğe bağlı olarak emekli olmak isteyen ev hanımları için ödenecek aylık primler tekrar düzenlenmiştir.
2023 yılı ev hanımları primleri;
- en düşük ev hanımı primleri : 3202,56 TL
- en yüksek ev hanımı primleri : 24,019,20 TL
Ödenecek olan prim tutarı belirlenirken ev hanımlarının gelir tutarlarına bakılmaktadır. Vergiden muaf olan ve evden iş yapan ev hanımları; kazançlarının %32’si oranında prim ödemektedirler. Ayrıca ödenen bu prim tutarının %20’si malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası için olurken; %12’si ise genel sağlık sigortası olarak geçmektedir.
Ev Hanımlarının Emekli Olabilmesi İçin Borçlanma Ücreti Ne Kadardır?
2023 yılı itibari ile borçlanma yapacak olan ev hanımları eğer yurt dışı borçlanması yaparak emekli olmak isterlerse; günlük en az 150.12 TL borçlanma ücreti bulunmaktadır. Diğer borçlanmalar için ise günlük borçlanma tutarı 106.7 TL olarak açıklanmıştır.
Yurt Dışında Yaşayan Ev Hanımları Emekli Olabilir Mi?
Ev hanımlarının yurt dışında yaşıyor olması durumunda, emekli olabilmeleri önünde herhangi bir engel bulunmamaktadır. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan gurbetçiler de gerekli şartları sağlamaları durumunda borçlanma yaparak emekli olabilmektedirler. Ev hanımları için emeklilik primleri ve şartları, yurt dışında yaşayanlar için de aynıdır.
Emeklilik Muafiyet Belgesi Nedir?
Ev hanımlarının emekli olabilmek için ihtiyaç duydukları belgenin adı, emeklilik muafiyet belgesidir. Bu belgenin geçerlilik süresi 3 yıldır. Dolayısı ile süresi bittikçe 3 yılda bir yenilenmesi gerekmektedir. Ev hanımlarının prim ödemeye başlayabilmek ve devam edebilmek için bu belgeye ihtiyaçları bulunmaktadır.
Ayrıca ev hanımları ödeyecekleri primlerde her yıl 1 puan artırım hakkına sahiptirler. Ancak bu artırım sonucunda günlük kazançlarının 15 katını geçmeyecek bir prim ödemesi yapılması gerekmektedir.
Ev Hanımları Emeklilik İçin Başvuruyu Nereye Yapmalıdır?
Ev hanımlarının emeklilik başvurusu yapabilmeleri için edevlet sistemine giriş yaparak "4A İsteğe Bağlı İlk Tescil Kaydı" sekmesine giderek ilk başvurularını yapmaları gerekmektedir.
İlk defa "İsteğe bağlı emeklilik" başvurusu yapacak olanlar "Yeni Başvuru" linkine tıklaması gerekiyor.
Yukarıda ki şartları sağlayan vatandaşlar "Devam Et" linkine tıklayarak başvuruya devam edebilirler.
Bunun için bir başvuru formu doldurmaları gerekmektedir. Primleri yatırmaya başladıktan sonra ise ev hanımlarının vergiden muaf olduklarını gösteren bir belge almaları gerekmektedir. Başvuru işlemlerinin tamamlanmasının ertesi günü sigorta başlangıcı yapılmaktadır.
Aynı gün sigorta başlangıcı olması mümkün değildir. Ev hanımları isteğe bağlı sigorta öderken sağlık hizmetlerinden de ücretsiz yararlanabilmektedirler. Ayrıca 5 yıl sigorta primlerini yatırmış iseler; vefat etmeleri halinde mirasçılarına ölüm maaşı bağlanabilmektedir.
Ev Hanımları İçin Ödenen Prim Hangi Sigorta Koluna Dahil Olmaktadır?
Ev hanımları isteğe bağlı sigorta primi ödediklerinde, ödenen sigorta Bağ-Kur kapsamında sayılmaktadır. Bağ-Kurluların yararlandığı sosyal imkanlardan yararlanabilme imkanları da bulunmaktadır. Sağlık sigortasından ücretsiz yararlanabilecekleri gibi, tıpkı Bağ-Kur’dan emekli olan normal sigortalılar gibi vefat ettiklerinde ölüm aylığı bırakabilmektedirler.
Emekli Maaşı Hesaplanırken Dikkate Alınması Gerekenler Nelerdir?
Ev hanımlarının emekli maaşları hesaplanırkenki önemli noktalar şunlardır:
- Ev hanımları için emeklilik primlerinin ödenen gün sayısı önemlidir.
- Çalışılan süre emekli maaşını doğrudan etkilemektedir.
- Prim ödemeye başlanan tarih emekli maaşını etkilemektedir.
Ev Hanımları Yurtdışı Borçlanması Primleri Nasıl Ödenir?
Ev hanımları yurtdışı borçlanma primlerinin ödemeleri peşin olarak SGK'ya yapılır. Borçlanma tutarının tebliğ edildiği tarihten itibaren en geç 3 ay içerisinde primlerin tamamının tek seferde ödenmesi gerekmektedir. Primler için taksitlendirme söz konusu değildir. 3 ay içerisinde primlerin ödenmemesi durumunda işlem iptal edilir ve yeniden başvuru yapılması gerekir. Yapılan yeni başvuruda prim hesaplanması da yeniden yapılmakta ve bu doğrultuda belirlenen tutarın ödenmesi gerekmektedir.
