Pek çok kişi emeklilik hayali kursa da geçim şartları yüzünden emekli olanların çoğu çalışmak zorunda kalıyor. Emekli olanların çalışma durumlarında her ne kadar bazı hak kayıpları oluşuyor olsa da kendilerine tanınan birtakım haklar bulunabilmektedir.

Çalışan Emekliler İçin Verilen Haklar Nedir?

Emekli olduktan sonra çalışmaya devam eden emekliler için yasal düzenlemeler ile birtakım haklar tanınmıştır;
  • İzin hakları; emekli olarak çalışanların 1 ile 5 yıl arasında çalışmaları halinde 14 günlük yıllık izin hakkı, 6 ile 14 yıl arasında çalışanlar için 20 günlük izin hakkı, 15 yıl ve üzeri çalışanlar için yılda 26 gün izin hakkı bulunmaktadır. Ancak 50 yaşından büyük olanlar için yıllık izin hakkı en fazla 20 gündür.
  • İhbar tazminatı; hizmet sürelerinin 6 aydan fazla olan emekli çalışanlar için 2 haftalık bildirim üstesi ve 2 haftalık ücret ödemesi, 6 ay ile 1,5 yıl arasında olanlar için 6 haftalık bildirim süresi ve 6 haftalık ücret ödenmesi, 3 sene ve daha fazlası olanlar için 8 haftalık bildirim süresi ve 8 haftalık ücret ödemesi yapılmaktadır.
  • Kıdem tazminatı; emekli olduktan sonra çalışmaya devam edenler için 15 yıl sigorta ve 3600 gün prim süresini doldurma zorunluluğu yoktur ve bu koşullar altında çalışılan iş yerinden çıkartıldıklarında kıdem tazminatı almaya hak kazanmaktadırlar.

Emekli Olduktan Sonra Nasıl Çalışılır?

Emekli olduktan sonra ekonomik gerekçeler ile çalışmaya devam etmek isteyen emekliler çalışma hakkı elde etmektedirler. Bu durumun tam adlandırılması emeklilik sonrası tekrar çalışmadır. Emeklilik sonrasında çalışmaya devam edecek kimseler Sosyal Güvenlik Destek Primi kapsamında sunulan haklardan yararlanabilmektedirler. Sosyal Güvenlik Destek Primi, ilgili kanunlar ile belirlenen prim tutarının dolmuş ve emekliye ayrılmış, emekli ve yaşlılık maaşı bağlanan sigortalılarının aylıklarının kesilmeden kendilerinden alınmakta olan prime denilmektedir. Bu prim kesintisi;
  • Yüzde 2’lik kısa vadeli sigorta kodları için işveren payı,
  • Yüzde 22,5 sosyal güvenlik destek primi işveren payı,
  • Yüzde 7,5 sosyal güvenlik destek primi işçi payı
Olmak üzere toplamda yüzde 32 oranında kesinti yapılmaktadır. Sosyal Güvenlik Destek Primi, 2008 yılı sonrasında sigortaya girmiş kişilerin yeni işverenleri tarafından ödenmektedir. Emekli işçinin işverene bağlı olarak belirli bir süre çalışmayı ve işverenin de buna karşılık ücret ödemeyi kabul ettiği sözleşme uyarınca, prim tutarları yaşlılık aylığından kesilmemektedir. Bu destek priminin işveren tarafından ödenmesi halinde emekli olan kimseler işte çalışabilmektedirler. Ancak destek priminin ödenmemesi halinde çalışan kaçak işçi konumuna düşeceği için işyerine ve işverene bu durumda olası yaptırımlar söz konusu olabilmektedir.

Emekli Memur Tekrar Çalışabilir mi?

Emekli memur olanların merak ettikleri tekrar memur olarak çalışmak, emekli olduktan sonra mümkün değildir. Ancak bazı kurumlarda, emekli olduktan sonra eğer iş çıkışı istenmediyse görevlerine devam edebilmektedirler. Buna göre; Sermaye Piyasası Kurulu, Rekabet Kurulu, RTÜK, Kamu İhale Kurumu, Belediyeler, İl Özel İdareleri, özel kanunla kurulan kamu kurumlarında çalışan memurlar, emekli olduktan sonra da onay verilmesi halinde görevlerine devam edebilmektedirler. Ancak emekli olduktan sonra görevlerine devam eden kişilerin emekli aylıkları kesilir. Başka bir deyişle hem emekli aylığı hem de memur aylığını aynı anda alamazlar. Bu yüzden emekli olduktan sonra göreve devam edilmesi halinde bu noktanın göz önünde tutulması gerekmektedir. Özel sektörde çalışmaları halinde ise emekli aylıkları kesilmez sadece Sosyal Güvenlik Destek Primi ödenmesi gerekmektedir. Destek priminin ödenmesi halinde emekli çalışanlar çeşitli sosyal ve sağlık haklarından da yararlanabilmektedirler.

SGK Girişi 2008 Öncesinde Olanlara Erken Emeklilik İmkanı!

SGK Erken Emekli Nasıl Olunur, Şartları Nelerdir ?

Emeklilik Yaş Tablosu Kadın / Erkek Tüm Detayları

Editör: TE Bilisim