EK/5 tarım sigorta primleri çalışanlara her ay düzenli olarak yatırılan brüt değer üzerinden hesaplanmaktadır. Tarım sigorta primleri 2022 asgari ücretinin hem net hem de brüt cinsinden netleşmesi sonrasında artmıştır. Ocak ve Aralık 2022 arasında EK/5 isteğe bağlı tarım sigortası primleri yalnızca SGK üzerinden tamamlanabilmektedir. EK5 sigorta primlerini tamamlayan kişiler emeklilikte herhangi bir engel yaşamamaktadır.
EK5 İsteğe Bağlı Tarım Sigortası Nedir?
EK5 kapsamında yapılan tarım sigortası ilk kez 2011 yılı itibari ile ortaya çıkmıştır. 6111 sayılı kanun ve 5510 sayılı kanun sonucunda EK5 maddesi gereğince düzenlemeler yapılmıştır. Bu hususta tarım ve orman işçileri için faydalı bir kanun çıkarılmıştır. Mevsimlik olarak çalışan insanlar ya da geçici bir işte çalışan kişiler bu kanun ile sigortadan yararlanabilecektir.
SGK Tarım Sigortasına Kimler Başvurabilir?
SGK Tarım Sigortası'na başvuru yapabilecek kişiler arasında şu kişiler sayılabilir:
- Kendi üretimleri olan tarım ürünlerini satan kişiler
- 18 yaşından büyük olma şartıyla bahçe, bağ ve tarlada çalışan kişiler
- Kendi istekleri doğrultusunda tarım alanında çalışmaktan çekilen kişiler
SGK Tarım Sigortasına Başvurma Şartları Nelerdir?
SGK EK5 sigortasına başvuru için şartlar ile ilgili detaylar aşağıda yer almaktadır:
- Tarım sigortasından yararlanmak isteyen geçici süre ile çalışan işçilerin prim ödemelerinin hem eksiksiz hem de düzenli olarak yatırışmış olması gerekmektedir.
- Tarım ve orman işlerinde gündelik olarak çalışan işçiler SSK kapsamında prim ödemesi almalıdır. SGK kapsamında prim ödemesi yapacak işverenlerin büyük şehirde yaşaması ya da mevcut tarım alanında olmaması gibi durumlar şüphe uyandırabilmektedir. Bu durumlarda SGK yetkilileri tarımla ilgilenilip ilgilenmediğine dair denetim yöntemine başvurabilmektedir.
- SGK tarım sigortası için kişilerin herhangi bir kooperatifte kayıtlarının bulunmaması gerekmektedir. Ziraat odası, pancar kooperatifi ya da ilçe tarım kooperatifi gibi kurumlarda var olan çiftlik kayıtları, EK5 kapsamında prim için müsaade etmemektedir.
- Kişilerin esnaf kayıtlarının, vergi kayıtlarının ya da herhangi bir şirket ortaklarının olması durumunda devlet EK5 kapsamında prim için kabul görmemektedir.
Yukardaki şartların eksiksiz bir şekilde sağlanması durumunda sigorta kapsamında EK5 ödeneği alınabilmektedir. EK5 bağlamında yapılan isteğe bağlı sigorta primleri 4A kapsamı altına girmektedir. Hizmet, SSK hizmeti olarak da bilinmektedir. Emeklilik şartları ve günleri SSK hizmetine bağlı olarak hesaplanmaktadır.
SGK Tarım Sigortasına Dair İstenen Belgeler Nelerdir?
Tarım sigortası için istenen evraklar tamamlanarak en yakın Sosyal Güvenlik Kurumu'na götürülmelidir. SGK EK5 kapsamında yatırılan tarım sigortası için aranan belgeler şu şekildedir:
- EK5 tarım ve hayvancılık isteğe bağlı sigorta talep formu. (Formun SGK şubesi tarafından kabul görmesi için müracaat yapılan il ya da ilçedeki yetkililerin onayı gerekmektedir. İl ya da ilçedeki yetkililer muhtar ya da müdür olabilmektedir.)
- Ziraat odalarında herhangi bir kayıt olmadığına dair kanıt niteliğinde bir belge.
- Kişinin kendisine ait kimliğinin hem ön hem de arka kısmının fotokopisi.
SGK EK5 Sigorta Formu Nasıl Hazırlanmalıdır?
SGK tarım sigortasına başvuru formu hazırlanarak SGK ilgili şubesine teslim edilmelidir. Formun hem eksiksiz olarak hem de doğru bilgiler ile doldurulması önemlidir. EK/5 isteğe bağlı tarım sigortası primleri için bu formdan yararlanılmaktadır.
Form ile ilgili yapılması gereken adımlar aşağıda yer almaktadır:
- EK5 sigortası kapsamında başvuru formu doldurularak mahalle ya da köy muhtarına onaylatılmalıdır.
- Ayrıca formun Tarım Müdürlüğü'ne de gösterilerek onay alması gerekmektedir.
- Onay alma işlemlerinde Ziraat odası çiftlik kayıtlarının olmadığına dair belgenin de bulundurulması gerekmektedir.
- Kimlik fotokopisinin form üzerine eklenerek ikametinizin olduğu SGK birimine teslim edilmesi gerekmektedir.
- EK5 kapsamında hazırlanan sigorta tarım başvuru formunu hazır olarak internet üzerinden indirebilir ve kendi bilgilerinizi kullanarak doldurabilirsiniz.
SGK Tarım Sigorta Tutarı Ne Kadardır?
SGK tarım sigortasının net tutarı 2022 yılı asgari ücretin 2021 Aralık tarihinde açıklanması ile belirlenmiştir. 2022'nin ilk ayı ve son ayı arasında yatırılacak EK5 sigorta primleri ile ilgili detaylar aşağıda yer almaktadır:
- 2022 itibari ile yatırılacak en düşük EK5 tarım sigortasının primi aylık olarak 2.158,08 olmuştur. Geçici süre ile tarlalarda çalışan insanlar ya da kısa süreli işçiler bu tarım sigortasından yararlanma hakkına sahiptir.
- 2022 yılı içerisinde yatırılacak en yüksek tarım sigorta primi ise aylık 16.185 TL şeklinde belirlenmiştir.
Yukarıdaki bilgiler ışığında ilk kez 2008 yılında giril yaptırmış olanlar ve girişlerinden itibaren aralıksız olarak prim ödemesi yapılanlar için farklı bir yönerge mevcuttur. 2952 sayılı tarım sigortası primi 2008 girişlilere göre hesaplandığında 15 günlük prim hesap edilerek esas kazanç üzerinden ödeme yapılmaktadır. Bunun sonucunda kişilerin alacakları emekli ödemeleri diğer meslek gruplarından biraz daha düşük olacaktır. Yapılan bu açıklamalara göre:
- 15 günlük primlerin 2925 sayılı tarım ödemesi 1 Ocak ve 31 Aralık tarihleri arası baz alınarak hesaplandığında prim tutarının 813,23 lira olduğu görülmektedir. Bu tutar aylık değer baz alınarak hesaplanmıştır.
SGK EK5 Tarım Sigortası İçin Prim Nasıl Yapılır?
SGK tarım sigortasının primi borcunu kapatmak isteyen kişilerin başvurabileceği yollar aşağıda ifade edilmiştir:
- Prim ödemeleri için kişilerin kendi Türkiye Cumhuriyeti kimlik bilgileri gerekmektedir.
- EK5 tarım sigorta primleri bankalar üzerinden yatırılabilmektedir. Ödemelerin hangi bankaya yapıldığı fark etmemektedir.
- Posta Telgraf Telefon şirketi kullanılarak 2925 sayılı tarım ödemesi yatırılabilmektedir.
- İnternet üzerinde yer alan bankaların kendi siteleri kullanılarak prim ödemesi gerçekleştirilebilmektedir.
- Bankaların kendi mobil uygulamaları akıllı cihazlar içine yüklenecek EK5 tarım kapsamında sigorta primleri yatırılabilmektedir.
- Kişiler isterlerse evlerine en yakın konumda olan ATM'leri internet üzerinden görüntüleyerek ATM'ler üzerinden de sigorta primlerini yatırabilmektedir. Bunun için kullanılması gereken menü "SGK Ödeme EK5 Tarım" başlıklı olandır. Menü üzerinden kişiler kimlik numaralarını girerek prim sorgusu yapabilmekte ya da prim ödemesini halledebilmektedir.
Tarım Sigortası Ödenmeme Durumunda Ne Olur?
Tarım sigortasının yatırılmaması durumunda bazı sorunlar ile karşılaşılabilmektedir. EK/5 isteğe bağlı tarım sigortası primleri zamanında yatırılmaz ise kişi gecikme zammı ile ya da belli bir faiz ücreti ile baş başa kalabilmektedir.
Her ayın belli bir gününde yatırılması gereken EK5 tarım primi, iki ay devamlı olarak yatmaz ise kişi sağlık hizmetlerinden yararlanma hakkını kaybetmektedir.
Yalnızca kişi değil aynı zamanda kişinin bakması gereken kişiler için de sağlık sigortası devre dışı kalmaktadır. Aşağıda sigortanın ödenmemesi durumuna dair açıklamalar yer almaktadır:
- EK5 kapsamlı tarım ve hayvancılık sigortasının primi gerekli zamanda yatırılmaz ise ya da belirli aylar boyunca ödenmez ise bağlı bulunan BAĞKUR iptal olmamaktadır. İsteğe bağlı gerçekleştirilen BAĞKUR 12 ay boyunda prim ödemesi yapılmadığında primden ve hizmetten silinebilmektedir. Ancak EK5 tarım primi için böyle bir uygulama söz konusu değildir.
- EK5 tarım sigortası dilekçe verilme durumlarında ya da sigortalı bir çalışma durumu gerçekleşir ise durdurulmaktadır. Bunun yanı sıra vergi kaydının açığa çıkması ya da esnaflık başlaması gibi bir durumda da sigorta durması gerçekleşmektedir. Bu durumlar dışında herhangi bir durum söz konusu olur ise sigorta kesilme olmadan devam etmektedir.
- EK5 kapsamlı tarım sigortası prim borcu bir dilekçe yardımı ile silinebilmektedir. Ancak bu durum borçlu olarak görünen günlerin ve hizmetlerin de silinmesi anlamına gelmektedir. Dilekçe kullanılarak tarım sigortası silinir ise tarım hizmetleri için yeniden borçlanma yapılamamaktadır.