3308 sayılı “Mesleki Eğitim Kanunu” kapsamındaki çıraklar ve işletmelerde, mesleki ve teknik eğitim okul ve kurumlarında örgün eğitim gören öğrenciler de, bu staj ve çıraklık döneminde sigortalı oluyorlar. Ancak bunlar hakkında çıraklık devresi sayılan süre için, iş kazaları ile meslek hastalıkları ve hastalık sigortalarının uygulanması gerekmektedir. Çıraklar hakkında, analık sigortası ile uzun vadeli sigorta kolları olan malullük, yaşlılık ve ölüm sigorta kolları uygulanmamaktadır. Yani normal şartlarda, çıraklık veya staj döneminde emeklilikle ilgili malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primleri ödenmediği için, çıraklık veya staj dönemindeki sigorta başlangıç tarihleri emeklilik hesabında dikkate alınmamaktadır.
PEKİ ÇIRAK VE STAJYER ÖĞRENCİ SİGORTALARI HANGİ DURUMDA GEÇERLİDİR?
Normalde çıraklık ve stajyerlik sigortası emeklilik hesabında dikkate alınmıyor. Doğum borçlanmasında da doğumdan önce sigorta girişi aranmaktadır.
5510 sayılı Kanunun 41 inci maddesinin (a) bendine göre kadın sigortalıların doğum nedeniyle çalışamadıkları sürelerin borçlandırılmasında sigortalının doğumdan önce 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında yani SSK kapsamında tescil edilmiş olması ve adına kısa ya da uzun vadeli sigorta kolları yönünden prim ödenmiş olması yeterli sayılacaktır.
Yani çıraklık ve stajyerlik sigortası doğumdan önce ise doğum borçlanması yapılabilir ve bu durum sigorta başlangıç tarihini borçlanma günü kadar geri çeker. Bu da şunu göstermektedir ki çıraklık ve stajyerlik sigortası emeklilik hesabında dikkate alınmamakta fakat doğum borçlanması yapmak için geçerli sigortalılık sayılıyor.
****
SORU: 1992 yılında staj yaptım. 1995 yılında SSK'lı işe girşim oldu ve 1998 yılında doğum yaptım. Doğum borçlanması yapabilir miyim?
CEVAP: 1992 yılında staj yapan bir bayan 1995 yılında doğum yapmış ve ilk defa sigortalılık tarihi de 1998 yılı olduğu varsayıldığında bayanın stajyerlik tarihi doğumdan önce olması sebebiyle iki sene doğum borçlanması hakkı bulunmaktadır. Fakat stajyerlik sigortası olmasaydı sigorta girişi doğumdan sonra olduğu için doğum borçlanması hakkı olmayacaktı. Stajyer öğrencilik dönemindeki sigortanın olması ile yapılan doğum borçlanması hem gün kazandırarak hem de sigorta girişini geri çekerek avantaj sağlamış oluyor.
*****